Dunyalar: Özlem/Verlangen

Özlem is het Turkse woord voor verlangen. Google translate maakt er smachtend verlangen van. Synoniemen zijn begeren en wensen. Naast özlem heb je nog hasret, wat heimwee betekent. Deze twee woorden worden vaak samen gebruikt, en zijn beide ook meisjesnamen. Verlangen naar de bergen en dorpen waar je roots liggen heeft met heimwee te maken. Het verlangen naar de mensen die je daar hebt achtergelaten, is kenmerkend voor mensen met een migratieachtergrond. Maakt niet uit hoe lang geleden het is, het is altijd aanwezig.

Toen de arbeidsmigranten in de jaren zestig naar Nederland kwamen, hebben ze hun geliefden en familie in hun vaderland achtergelaten. Na het behalen van de pensioengerechtigde leeftijd is een groot aantal, waaronder ook mijn ouders, weer terug gekeerd naar het land waar hun roots liggen en hebbn ze kinderen, kleinkinderen en andere dierbaren die ze tijdens hun verblijf in den vreemden hebben gekend, achtergelaten. Verlangen, heimwee en het verdriet wat daarbij hoort, is een rode draad in mijn jeugd geweest. Toen mijn moeder in 1972 naar Nederland kwam en alleen mij meenam, moest ze haar andere kinderen in Turkije achterlaten. In 1973 gingen we de rest van de kinderen ophalen, drie broers en één zus, mijn oudste zus bleef achter. Die was getrouwd en had haar eigen gezin. Mijn moeder noemde het ‘nooit compleet zijn’. Toen ze al haar kinderen om haar heen had in Turkije was haar man in het verre Nederland. In mijn fotoalbum zit nog een aantal foto’s uit die tijd waarbij op de achterkant mooie teksten staan. Zoals mijn ziel is, ver weg maar de beelden dichtbij.

Ik hoorde het verlangen in woorden, liederen en verhalen. Als mijn vader vertelde over het gemis van zijn kinderen en zijn vrouw, kon ik het verdriet nog steeds in zijn ogen zien. Bij hem was er nog een dieper verlangen en gemis, en dat was het niet kennen van zijn ouders. Bij de gebruikelijke thee en koffievisites die op de doordeweekse dagen in de middag plaatsvonden, kwamen de zakdoeken tevoorschijn. De vrouwen, vriendinnen van  mijn moeder, allemaal huisvrouwen met een migratieachtergrond, deelden dan met elkaar hun lief en leed. Het lief en leed in Nederland, daar werd niet over gesproken; dat de mannen gokten, hun mishandelden en ze geen invloed op hun kinderen hadden. Maar de heimwee en het verlangen naar dierbaren die achtergelaten waren, mensen die ze jaren niet hadden gezien, ouders die overleden waren zonder dat ze daar afscheid van hadden kunnen nemen, dat werd allemaal veelvuldig gedeeld. Als je als 13-jarige in een kamer met tien snotterende vrouwen zit die allemaal somber zijn, slaat dat ook over op jezelf. Als die vrouwen weg waren, dan zette mijn moeder het cassettebandje van Yuksel Ozkasap op, wat vol staat van verlangen en heimwee. Een zangeres die zelf in Duitsland woonde en zelf het verlangen en heimwee ook kent.

Zoals mijn ziel is, ver weg maar de beelden dichtbij.

Ook ik ken het verlangen naar dierbaren. In mijn meeste blogs komen mijn kinderen en mijn liefde voor hun veelvuldig voor. De meest gewone alledaagse dingen zijn voor mij waardevol omdat er momenten zijn geweest dat ik dit gemist heb en er smachtend naar verlangde. Achter elk succes of vooruitgang die ik heb geboekt heb ik ook zaken bewust en onbewust opgeofferd waarbij ik soms verblind was door mijn eigen ambitie en verlangen naar school en ontplooiing naar mijn grote verlangen naar onafhankelijkheid. Het niet bij elkaar kunnen brengen van mijn verschillende levensfases en werelden is de grootste strijd die ik met mezelf heb gevoerd. Er is een periode in mijn leven geweest waarbij ik jaren van mijn oudste twee dochters heb gemist. Er was geen contact, het was van ’s nachts nog even bij ze langsgaan om het dekbed even recht te trekken en ze in hun slaap een kus te geven, naar wakker worden en het gevoel hebben dat je benen er niet meer zijn, maar je ze nog wel voelt door een soort van fantoompijn. Ik raakte voor de derde keer zwanger en bij iedere beweging die ik voelde in mijn buik werd  het gemis van mijn andere twee kinderen ondraaglijk. Mijn grote ontkenning en ik waren verwikkeld in een onmogelijk samenzijn. Deze situatie van in het duister tasten in verband met het welzijn van mijn oudste twee kinderen heeft twee jaar geduurd.

Na een lange fase van vallen opstaan, ongemakkelijk voelen, elkaar vasthouden en weer loslaten, veel, heel veel geduld en liefde voor elkaar benoemen en tastbaar maken, is er een periode aangekomen dat ik nu mijn verschillende werelden bij elkaar heb gebracht. Misschien is het daarom dat ik zo verbaasd kan zijn en vol kan schieten als er van die gewone dingen gebeuren. Wanneer mijn kleinzoon naar me toe rent en zijn armpjes om me heen slaat, wanneer ik mijn kleindochters help met het maken van hun surprise en wanneer de kleine diva van bijna twee mij kusjes stuurt over de whatsapp. Dit soort momenten kunnen mij als een bliksem van blijdschap treffen. De zwangerschapskwaaltjes van mijn middelste, de liefde die ik tussen haar en haar partner waarneem, waar ik ook onderdeel van mag zijn. Het huisje waar ze hun thuis van aan het maken zijn om de baby welkom te heten. Dan ben ik dankbaar en schiet ik vol omdat ik ongelofelijk trots ben op haar, hoe ze met alle beperkingen dit voor elkaar heeft gekregen.

Mijn jongste die het heel zwaar heeft gehad met de scheiding, die ineens twee grote zussen erbij kreeg die van alles vonden van haar terwijl de hormonen door haar lijf gierden. Zij een plek moest vinden op een andere school. Die ook de grote stap heeft gezet om alle verschillende werelden die in haar bij elkaar komen een plek te geven. Ook haar heb ik een jaar moeten missen, het verdriet voelde als verdrinken. Het is misschien daarom dat ik de enorme herrie die ze kan maken, de rommel die ze achterlaat, of de bijdehante opmerkingen over mijn kleding en uiterlijk met een glimlach aanschouw. Net als alle moeders kan ik ook mopperen en boos zijn. Maar het slaat snel weer over in dankbaarheid.  Deze drie prachtige, sterke, eigenwijze, jonge vrouwen zijn mijn dochters en ik voel nog elke dag heimwee en verlangen naar de jaren die ik heb gemist van hun leven. Wat ik uit al deze dingen heb geleerd is dat het voelen en ervaren van het verlangen en gemis er mag zijn, dat dat ons mens maakt. Het kan mij nog steeds overvallen en dan is het aanwezig, maar als een tijdelijke gast. Door het te ontvangen en een plek te geven, ebt het ook weer weg. Wat overblijft zijn de eerder genoemde geluksmomentjes die voor mij en voor hun als mooie herinneringen een nieuwe basis vormen voor de volgende generatie.

 

Laat een bericht achter

Navigeer